پیشنهادی:

دانلود گفتگوی شنیدنی دکتر سیدیحیی یثربی در برنامه شوکران با موضوع نقد عرفان

برنامه تلویزیونی «شوکران» شبکه چهار سیما روز دوشنبه ۲۳ مهرماه میزبان دکتر سیدیحیی یثربی، چهره ماندگار فلسفه، مفسر قرآن و منتقد عرفان بود.

دکتر یثربی، فلسفه‌دان و عرفان‌شناس ۷۵ ساله، استاد تمام فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی است که از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۴۶ دروس فلسفی و فقهی را در حوزه علمیّه قم نزد علامه طباطبایی، آیت‌الله حسینعلی منتظری و آیت‌الله جعفر سبحانی فرا گرفت. از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۸ نیز دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای رشته فلسفه و حکمت اسلامی را در دانشگاه تهران سپری کرد. او از مهمترین چهره‌های آکادمیک ایران است که به نقد عرفان اسلامی پرداخته است.

از آثار این استاد برجسته می‌توان به «عرفان عملی در اسلام، عرفان نظری، فلسفه عرفان، ترجمه الهیات نجات ابن‌سینا با مقدمه و تعلیقات، مفاهیم فلسفی در ادبیات فارسی، آب طربناک (در شرح غزلیات حافظ)، ماجرای غم‌انگیز روشنفکری در ایران، خودکامگی و فرهنگ، فلسفه مشاء، حکمت اشراق سهروردی، عیار نقد، حکمت متعالیه (بررسی و نقد حکمت صدرالمتألهین)، تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی، زبان شمس و زبان مولوی، تفسیر روز، پژوهشی در نسبت دین و عرفان، قلندر و قلعه (داستان زندگی سهروردی)، از یقین تا یقین، فلسفه سیاست در اسلام، صلیب و صلابت (داستان زندگانی حلاج)» اشاره کرد.

آخرین اثر وی با عنوان «فریب سراب» اخیرا راهی بازار نشر شده که در نقد و بررسی عرفان مصطلح و تصوف است.

 

برای دانلود ویدئو روی این عبارت کلیک کنید: دانلود ویدئو

برای دانلود فایل صوتی روی این عبارت کلیک کنید: دانلود فایل صوتی

 

مشاهده ویدئوی این

ادامه مطلب

دکتر یثربی: تفسیر عرفانی، نه تنها ناسازگار، بلکه ضد قرآن است

دکتر سید یحیی یثربی، استاد سابق فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی و نویسنده کتاب عرفان نظری و صاحب تفسیر روز معتقد است که در تفسیر عرفانی این ادعا وجود دارد که تفسیر، نتیجه کشف و شهود است، اما این مسئله از چند جهت اشکال دارد؛ نخست اینکه از کجا معلوم این کشف حقانی است و شیطانی و نفسانی نیست. اشکال دیگر آن است که کشف یک تجربه است و تجربه را نمی‌توان به مردم منتقل کرد. شما عطری را استشمام می‌کنید که به شما می‌رسد اما نمی‌توانید دقیقا آن تجربه را به دیگران منتقل کنید، حال چطور این کشفیات را به دیگران منتقل کرده‌اند، در صورتی که به اتفاق آرای عرفا، یافته‌های عرفانی قابل انتقال به دیگران نیستند.

سومین اشکال این است که این برداشت‌های عجیب و غریبی که در تفسیر عرفانی از قرآن می‌شود، هیچ‌کدام با هیچ عنوانی نه‌تنها با قرآن سازگار نیست، بلکه ضد قرآن است؛ برای مثال چنانچه آمد خدا در قرآن همیشه می‌گوید بت نپرستید، اما این تفسیر می‌گوید، همه چیز را می‌توانید بپرستید، از این رو تمام معانی که در تفسیر عرفانی آمده با هیچ عقل و منطقی نمی‌توان تفسیر قرآن دانست.

مشروح مصاحبه دکتر یثربی را در ادامه ملاحظه می‌کنید:

به عنوان پرسش نخست بهتر است از اینجا آغاز کنیم که ممیزه تفسیر عرفانی قرآن کریم چیست و به چه تفاسیری عرفانی می‌گوییم؟
عرفا معتقد هستند فهم قرآن چهار مرحله دارد که به ترتیب عبارتند از

ادامه مطلب

نقد تفسیر به رای در عرفان؛ آیت الله مکارم شیرازی- بخش دوم

نقد شدید آیت الله مکارم شیرازی بر تفسیر به رای احمد غزالی

اوج تفسیر به رأى را در کلام یکى دیگر از طرفداران این مکتب انحرافى مى توان مشاهده کرد. طبق نقل ابن ابى الحدید، ابوالفتوح احمد بن محمد الغزالى واعظ (احمد غزالی)، برادر غزالى معروف، واعظ توانایى بود. هنگامى که به بغداد آمد و براى مردم آن جا وعظ مى کرد شیوه نادرستى را انتخاب کرد زیرا او طرفدارى شدیدى از شیطان مى نمود و مى گفت: او سید الموحدین (سرور موحدین) است. روزى بر منبر گفت: هر کس توحید را از شیطان فرا نگیرد کافر و زندیق است زیرا به شیطان دستور داده شد که براى غیر مولایش سجده کند، او خوددارى کرد و سجده ننمود. [۱]

این سخن را با آیات زیر که در سوره حجر بعد از امتناع ابلیس از سجده بر آدم (علیه السلام) آمده مقایسه کنید: (قالَ فَاخْرُجْ مِنْها فَاِنَّکَ رَجِیمٌ * وَاِنَّ عَلَیْکَ اللَّعْنَهَ اِلى یَوْمِ الدِّینِ… اِنَّ عِبادِى لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ اِلاَّ مَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْغاوِینَ * وَاِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِین)؛ «فرمود: «از صف آن ها ]= فرشتگان [بیرون رو، که رانده شده اى و لعنت (و دورى از رحمت حق) تا روز قیامت بر تو خواهد بود… بر بندگانم تسلط نخواهى یافت؛ مگر گمراهانى که از تو پیروى مى کنند و دوزخ، میعادگاه همه آنهاست». [۲]

مقایسه این دو با هم نشان مى دهد که تفسیر به رأى چه بلایى بر سر آیات الهى مى آورد و پیروانش

ادامه مطلب

کتاب “فریب سراب” جدیدترین اثر دکتر سید یحیی یثربی در آستانه انتشار

عشق در قرآن کریم و احادیث معصومان علیهم السلام به کار نرفته است. اما، محبت بارها و بارها به کار رفته است… از آنجا که اسلام یک دین عقلانی است، لذا محبت را قبول دارد، ولی عشق را نمی‌پذیرد!

به صورت متعدد بحث‌ کرده‌ایم که مسائلی مانند ریاضت، فنا و شهود به چه معناست و چه تبعاتی خواهد داشت… و نشان داده‌ایم که این مکتب یک مکتب زندگی‌سوز بوده و اسلام به همین دلیل عرفان را اجازه نداده و به آن راه نداده است.

برای مشاهده قیمت و خرید آنلاین کتاب فریب سراب روی این لینک کلیک کنید.

دکتر سید یحیی یثربی، استاد تمام در رشته فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی است و پژوهش‌های او در حوزه فلسفه و عرفان اسلامی دارای جایگاه ویژه ای است.

تحصیلات:

از سال ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۳۷ به گذراندن دروس ابتدایی در مدارس سنتی در زادگاه خود در نزد عزیز الله خسروی زنجانی پرداخت. از سال ۱۳۳۵ تا سال ۱۳۳۷ در حوزه علمیه زنجان به تحصیل علوم مقدماتی علوم اسلامی ( صرف و نحو و منطق ) پرداخت. از سال ۱۳۳۷ تا سال ۱۳۴۶ درحوزه علمیّه قم نزد محمد حسین طباطبایی ، حسین علی منتظری و جعفر سبحانی فلسفه خواندو از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۸ دوره کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای رشته فلسفه و حکمت اسلامی را در دانشگاه تهران گذراند.

اندیشه شناسی

استاد یثربی مهمترین چهره فلسفی و آکادمیک ایران است که به نقد “حکمت متعالیه” و “عرفان اسلامی” پرداخته است . وی با نقدِ مبانی “حکمت متعالیه”، معتقد است که این مکتب فکری، مکتبی اختلاطی بدون سازگاری درونی است (رک به: “عیار نقد”، “حکمت متعالیه”). وی تلاش نموده تا با احترام به تصوف و عرفان اسلامی، آنرا از دیانت اسلامی تفکیک نماید (رک به: “پژوهشی در نسبت دین و عرفان”). وی در “تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی” به روش تحلیلی تمام تاریخ فلسفه اسلامی را نقد می نماید و از اندیشمندان فلسفی می خواهد که اندیشمند روزگار خود باشند. از نظر گرایش فلسفی، وی را می توان یک واقعگرای انتقادی دانست . دکتر یثربی با اسلوبی سنتی، ولی سبکی روان و صریح سخن می گوید. اسلوب سنتی وی موجب شده تا جایگاهش در جامعۀ روشنفکری ایران چندان شناخته نشود. وی دیدگاههای انتقادی خویش پیرامون اوضاع سیاسی، فکری و اجتماعی ایران را صریح اعلام می کند.

کتاب فریب سراب

بنا بر اخبار واصله، آخرین اثر دکتر یحیی یثربی با عنوان «فریب سراب» به زودی منتشر می‌شود. دکتر یثربی در این اثر به روشنگری در حوزه عرفان پرداخته است. همچنین گفتنی است نگارش این کتاب در ۱۷ فصل تمام شده است.

در بخشی از این کتاب آمده است:‌ عشق در قرآن کریم و احادیث معصومان علیهم السلام به کار نرفته است. اما، محبت بارها و بارها به کار رفته است. آیا این دو واژه با هم فرق دارند؟

ادامه مطلب

دکتر سید یحیی یثربی: ابزاری برای بررسی صحت ادعاهای عرفا نداریم

شما باید مولانا و بقیه را در یک ردیف قرار داده و بررسی کنید که آیا به چیزی رسیده‌اند؟ دوم اگر رسیده‌اند تنها برای خودشان حجت است…
هشدارهای من باعث شد که در برخی مراکز محروم شدم و با این همه کتبم یک بار هم جایزه کتاب سال را نگرفتم و الان هم تنها در خانه به فعالیت می‌پردازم…بنابراین سعدی، حافظ، مولانا و ابن‌عربی، همه را باید بررسی کرد که آیا رسیده‌اند یا نرسیده‌اند…
ما ابزاری نداریم که بفهمیم مدعیان عرفان به حقیقتی رسیده‌اند یا خیر، اما در صورتی که ایشان به چیزی هم رسیده باشند، فردی است و حجیتی برای دیگری ندارد…
اگر تفاسیر عرفانی به تاویل نپرداخته و از روش معمول استفاده کنند که از جمله تفاسیر معمولی خواهند بود، اما اگر به خط ابن عربی بیفتند، صد در صد تفسیر به رای هستند و تفاسیر عرفانی همان طور که علامه طباطبائی می‌فرمود، راه را برای تاویل‌های بی‌بند و بار باز می‌‎کنند.

 

دکتر سید یحیی یثربی، استاد تمام رشته فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبائی و صاحب «تفسیر روز» در صفحه پیغام‌رسان تلگرام خود

ادامه مطلب

استفتاء از مراجع معظم تقلید درباره انخلاع روح ، تجرید ، ارتباط با ارواح ، احضار جنّ و …

بسمه تعالی

مدتی است برخی از جوانان با جذب شدن در برخی گروه ها اعمالی از قبیل انخلاع روح (موت اختیاری) ، تجرید ، ارتباط با ارواح ، احضار جنّ و ریاضت برای رسیدن به قدرت های ماورائی و دارا شدن چشم برزخی را به نام عرفان و کشف و شهود انجام می دهند ، حکم فقهی انجام این گونه اعمال چیست ؟

حضرت آیت الله سیستانی :

مناسب نیست که مومن به این امور اشتغال پیدا کند ، بلکه بعضی از آن افعال شبهه حرمت یا احیانا حرمت دارد.

حضرت آیت الله صافی گلپایگانی :

این کارها مورد تایید نیست . والله العالم

حضرت آیت الله شبیری زنجانی :

هر گونه فاصله گرفتن از روش حقه فقها و علمای عظام خطری بزرگ است . هر کاری که موجب تایید حرکت های باطل شود یا خوف تضعیف عقیده حقه در آن باشد جایز نیست .

حضرت آیت الله مکارم شیرازی :

ادامه مطلب

محدوديت خوارق عادات اهل باطل ؛ سلب توانائی انجام امور غيرعادى از مؤمنین

محدوديت امور غيرعادى توسط اهل باطل

انجام امور غيرعادى از اهل باطل ، امكان‏پذير می باشد و در عالم خارج نیز محقق شده است ، اما اين به معنى عدم محدوديت آنها نيست . در متون روايى ما جريان‏هاى فراوانى درباره خودنمايى اهل شعبده و سحر در مقابل ائمه عليهم السلام به چشم مى ‏خورد كه ائمه عليهم السلام براى بيدارى ديگران به تنبيه اين گونه افراد جسور پرداخته‏ اند .

 

گذر مرد شعبده ‏بازى از ناحيه هند ، بر متوكل خليفه عباسى افتاد . او آن چنان ماهرانه با « لعب الحق »(1) بازى مى ‏كرد كه مانند او ديده نشده بود ، با اين كه خود متوكل در اين كار بسيار توانا بود . متوكل تصميم گرفت [ از راه جادو ] امام هادى عليه السلام را شرمسار كند . از اين رو به اين مرد گفت : اگر تو امام عليه السلام را شرمسار كنى ، هزار دينار از طلاى خوب به تو خواهم داد . مرد گفت : پيشاپيش دستور بده نان نازك و سبك بپزند و آن را بر سفره بگذار و مرا كنار امام عليه السلام بنشان . متوكل نيز چنين كرد و امام عليه السلام را حاضر ساخت. متوكل متكايى چرمى در سمت چپش بود كه بر آن تصوير شير كشيده شده بود . مرد شعبده‏ باز كنار متكا نشست . هنگامى كه امام عليه السلام دستش را به سوى نان نازك دراز نمود ، آن مرد با سحر و شعبده نان را پراند . امام عليه السلام دست به سوى نان ديگرى دراز نمود ، باز هم آن را پراند و اين موجب خنده مردم شد . در اين هنگام امام عليه السلام دستش را بر متكا زد و خطاب به شكل شير فرمود : او را بگير . شكل شير تبديل به حيوان واقعى شد و بر آن مرد جست و او را بلعيد و سپس به متكا و به شكل همان تصوير پيشين بازگشت . همه مردم متحير شدند و امام عليه السلام برخاست .متوكل به امام عليه السلام گفت : از تو مى ‏خواهم كه بنشينى و او را بازگردانى . امام عليه السلام فرمود سوگند به خدا

ادامه مطلب

حکمت متعالیه ملاصدرا برهانی نیست،ادعای برهان است-دکتر یحیی یثربی استاد فلسفه

دکتر یحیی یثربی استاد فلسفه■اشاره:
متنی که از نظر می گذرانید، حاصل گفتگوی ما با دکتر یحیی یثربی استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی است. دکتر یثربی آثار متعددی را در نقد فلسفه و عرفان نگاشته است که از جمله آنها کتاب نقد حکمت متعالیه ملاصدرا است. وی در گفتگو با سمات بسیار صریح به نقد فلسفه اسلامی و بويژه حکمت متعالیه ملاصدرا می پردازد. امیدواریم مطالعه این گفتگو برای خوانندگان ارجمند سمات مفید باشد.

 

سمات: بسم الله الرحمن الرحیم. خیلی لطف فرمودید که این فرصت را در اختیار ما قرار دادید؛ خوب است حضرتعالی مختصری از زندگی نامه علمی تان را برای آشنایی خوانندگان ما بفرمایید تا بعد وارد اصل بحث شویم.

 

■دکتر یثربی: بسم الله الرحمن الرحیم. من در حدود 70 سال پیش در روستایی دورافتاده در خانواده ای فقیر در آذربایجان غربی به دنیا آمدم؛ یک ساله بودم که پدرم فوت کرد؛ پدربزرگم غیر از پدرم فرزندی نداشت و من هم تنها فرزند پدر بودم؛ من ماندم و مادرم و پدربزرگم. از آنجا که این خانواده کوچک نان آوری نداشت، مرا به مکتب فرستادند تا دعانویسی یاد بگیرم. در مکتب، پس از ختم قرآن، دعا نویسی را به من یاد دادند و این وسیله ای شد برای امرار معاش خانواده؛ از قضا

ادامه مطلب

بررسی انحرافات سیر و سلوک مصطلح و بیان مسیر صحیح سیر و سلوک

بررسی انحرافات سیر و سلوک مصطلح و بیان مسیر صحیح سیر و سلوک

در روزگاری به سر می­بریم که بساط کلاس های مدعی سلوک بسیار گسترده و عرفان های غربی و شرقی در قالب های مختلف و به صورت هایی جذّاب مطرح شده است. مشتریان این نوع کلاس ها غالباً کسانی هستند که در درون، میلی به معنویات دارند. ولی گاه اسیر افکاری انحرافی و یا افراطی شده و گاه مسأله تهذیب روح را با تقویت روح اشتباه گرفته و راه را از چاه نشناخته و از مسیر صحیح غافل می مانند.

پیش از پرداختن به این مهم، لازم است که راه و روش های مطرح برای رسیدن به عرفان و کمال، مورد بررسی قرار گیرد.

از سوى مکاتب مختلف، راه هاى متعدّدى، براى رسیدن به این مقصد، ارائه شده است که اکثر آنها خالى از اشکال نیست. مطرح ترین آن ها عبارت است از:

الف ) روش

ادامه مطلب